Cùng trumnhadat.net tìm hiểu chức năng của đất đai để nghiên cứu các vấn đề về sử dựng đất đai trong việc xây dựng các chung cư tại các thành phó lớn.
Định nghĩa đất đai : Brinkman và
Smyth (1976), về mặt địa lý mà nói đất đai “là một vùng đất chuyên biệt trên bề
mặt của trái đất có những đặc tính mang tính ổn định, hay có chu kỳ dự đoán được
trong khu vực sinh khí quyển theo chiều thẳng từ trên xuống dưới, trong đó bao
gồm : Không khí, đấtvà lớp địa chất, nước, quần thể thực vật và động vật và kết
quả của những hoạt động bởi con người trong việc sử dụng đất đai ở quá khứ, hiện
tại và trong tương lai” (Lê Quang Trí, 1996).Tuy nhiên đến năm 1993, trong Hội
nghị quốc tế về Môi trường ở Riode Janerio, Brazil, (1993), thì đất đai về mặt
thuật ngữ khoa học được hiểu theo nghĩa rộng thì xác định đất đai là “diện tích
cụ thể của bề mặt trái đất,bao gồm tất cả các cấu thành của môi trường sinh
thái ngay trên và dưới bề mặt đó, bao gồm: khí hậu bề mặt, thổ nhưỡng, dạng địa
hình, mặt nước (hồ,sông, suối, đầm lầy), các lớp trầm tích sát bề mặt, cùng với
nước ngầm và khoáng sản trong lòng đất, tập đoàn thực vật và động vật, trạng
thái định cư của con nguời, những kết quả của con người trong quá khứ và hiện tại
để lại(san nền, hồ chứa nước, hay hệ thống thoát nước, đường xá , nhà cửa.. )
(UN,1994; trong FAO, 1993). Như vậy đất đai có thể bao gồm:
- Khí hậu
- Đất
- Nước
- Địa hình/địa chất
- Thực vật
- Động vật
- Vị trí
- Diện tích
- Kết quả hoạt động của con người
Theo P. M. Driessen và N. T Konin
(1992), chúng ta cần phân biệt giữa thuật ngữ đất và đất đai, vì đất chỉ là một
trong những thuộc tính của đất đai bên cạnh các thuộc tính khác như: khí hậu,
thời tiết, tập đoàn động thực vật,các hoạt động của con người - Các vùng tự
nhiên mang tính đồng nhất về tất cả các thuộc tính của đất đai được gọi là các
đơn vị đất đai (Land unit). Ðểmô tả một đơn vị đất đai chúng ta cần có các đặc
tính đất đai (Landcharacteristics).Theo định nghĩa về đất đai của Luật đất đai
Việt Nam (1993) thì “Đất là tài sản quốc gia, là tư liệu sản xuất chủ yếu, là đối
tượng lao động đồng thời cũng là sản phẩm lao động. Đất còn là vật mang của các
hệ sinh thái tự nhiên và các hệ sinh thái canh tác, đất là mặt bằng để phát triển
nền kinh tếquốc dân”.Theo FAO (1995), các chức năng của đất đai đối với hoạt động
sản xuất và sinh tồn của xã hội loài người được thể hiện qua các mặt sau: sản xuất,
môi trường sự sống, điều chỉnh khí hậu, cân bằng sinh thái, tồn trữ và cung cấp
nguồn nước, dự trữ (nguyên liệu khoáng sản trong lòng đất); không gian sự sống;
bảo tồn, lịch sử; vật mang sự sống; phân dị lãnh thổ. Như vậy,có thể khái quát:
Ðất đai là điều kiện vật chất
chung nhất đối với mọi ngành sản xuất vàhoạt động của con người, vừa là đối tượng
lao động (cho môi trường để tácđộng như: xây dựng nhà xưởng, bố trí máy móc,
làm đất.. .), vừa là phương tiện lao động (cho công nhân nơi đứng, dùng để gieo
trồng, nuôi gia súc.. .).Như vậy, đất không phải là đối tượng của từng cá thể
mà chúng ta đang sử dụng coi là của mình, không chỉ thuộc về chúng ta. Ðất là
điều kiện vật chấtcần thiết để tồn tại và tái sản xuất các thế hệ tiếp nhau của
loài người. Vì vậy, trong sử dụng cần làm cho đất tốt hơn cho các thế hệ mai
sau (Tổng cục Ðịachính, 1996).
Nhu cầu tăng trưởng kinh tế xã hội
phát triển mạnh, cùng với sự bùng nổ dân số đã làm cho mối quan hệ giữa con người
và đất ngày càng căng thẳng, những sai lầm liên tục của con người trong quá
trình sử dụng đất (có ý thức hoặc vô ý thức) dẫn đến hủy hoại môi trường đất, một
số chức năng nào đó của đất bị yếu đi. Vấn đề sử dụng đất đai ngày càng trở nên
quan trọng vàmang tính toàn cầu. Với sự phát triển không ngừng của sức sản xuất,
chứcnăng của đất đai cần được nâng cao theo hướng đa dạng nhiều tầng nấc, để truyền
lại lâu dài cho các thế hệ sau.Những thảo luận trên chủ yếu tập trung vào số lượng
đất thích hợp cho sản xuấtlương thực. Tuy nhiên, đất đai có nhiều chức năng như
sau:
- Đất đai là nền tảng cho hệ thống
hỗ trợ sự sống, thông qua việc sản xuất sinhkhối để cung cấp lương thực, thực
phẩm chăn nuôi, sợi, dầu, gỗ và các vật liệusinh vật sống khác cho con người sử
dụng, một cách trực tiếp hay thông qua cácvật nuôi như nuôi trồng thủy sản và
đánh bắt thủy sản vùng ven biển.
Chức năng sản xuất.
- Đất đai là nền tảng của đa dạng
hóa sinh vật trong đất thông qua việc cung cấpmôi trường sống cho sinh vật và
nơi dự trữ nguồn gen cho thực vật, động vật,và vi sinh vật, ở trên và bên dưới
mặt đất.
Chức năng về môi trường sống.
- Đất đai và sử dụng đất đai là
nguồn và nơi chứa khí ga từ nhà kính hay hìnhthành một một sự cân bằng năng lượng
toàn cầu giữa phản chiếu, hấp thu haychuyển đổi năng lượng bức xạ mặt trời và của
chu kỳ thủy văn của toàn cầu.Chức năng điều hòa khí hậu.
- Đất đai điều hòa sự tồn trử và
lưu thông của nguồn tài nguyên nước mặt vànước ngầm, và những ảnh hưởng chất lượng
của nước.
Chức năng nước.
- Đất đai là kho chứa các vật liệu
và chất khoáng thô cho việc sử dụng của conngười. Chức năng tồn trữ.
- Đất đai có khả năng hấp thụ, lọc,
đệm và chuyển đổi những thành phần nguyhại. Chức năng kiểm soát chất thải và ô
nhiễm.
- Đất đai cung cấp nền tảng tự
nhiên cho việc xây dựng khu dân cư, nhà máy vànhững hoạt động xã hội như thể
thao, ngơi nghĩ.
Chức năng không gian sống.
- Đất đai còn là nơi chứa đựng và
bảo vệ các chứng tích lịch sử văn hóa của loài người, và nguồn thông tin về các
điều kiện khí hậu và những sử dụng đất đaitrong quá khứ. Chức năng bảo tồn di
tích lịch sử.
- Đất đai cung cấp không gian cho
sự vận chuyển của con người, đầu tư và sảnxuất, và cho sự di chuyển của thực vật,
động vật giữa những vùng riêng biệt củahệ sinh thái tự nhiên.
Chức năng nối liền không gian.
Khả năng phù hợp của đất đai cho
các chức năng này thay đổi rất lớn trên thế giới. Những đơn vị sinh cảnh, như
các đơn vị nguồn tài nguyên thiên nhiên, có những biến động riêng trong bản
thân đó, nhưng những ảnh hưởng của con người thì tác động mạnh hơn trong những
biến đổi này trong cả không gian lẫn thời gian. Những chất lượng đất đai cho một
hoặc hơn một chức năng có thể được cải thiện, thí dụ như phương pháp kiểm soát
xoái mòn, nhưng những hoạt động này thường ít hơn là những hoạt động làm suy
thoái đất của con người.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét